του Μίχα Μπρούμλικ
© Die Tageszeitung (taz) - Micha Brumlik: Nach Wahl durch AfD in Thüringen -Sind wir erfolgreich geimpft?, 8.2.2020
«Να ελπίσουμε ότι οι Χριστιανοδημοκράτες δεν θα αφεθούν να τους σύρει η Ακροδεξιά στην αρένα με χαλκά περασμένο στη μύτη»Κάτριν Γκέρινγκ-Έκαρτ (Katrin Göring-Eckardt), συμπρόεδρος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Πρασίνων στην Γερμανική Ομοσπονδιακή Βουλή.
Στη
Γερμανία, η διαπόμπευση του Χριστιανοδημοκρατικού και του Ελεύθερου
Δημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή της Ομόσπονδης Χώρας της Θουριγγίας από
την ακροδεξιά AfD προκάλεσε γιγαντιαίο πολιτικό σάλο και και όξυνε σε τεράστιο βαθμό την αναταραχή στο κομματικό σκηνικό. Όπως έχει ήδη επισημανθεί, η πολιτική αναταραχή που εξελίσσεται στην Ομοσπονδιακή Γερμανία εδώ και καιρό δεν είναι φαινόμενο παροδικό. Γι' αυτό, δεν καταλάγιασε - αλλά οξύνθηκε και διευρύνθηκε - μετά τον επιτροχάδην εξαναγκασμό σε παραίτηση του «αυτοσχέδιου» πρωθυπουργού, τον οποίο είχαν εκλέξει αυτά τα 3 κόμματα από κοινού με μια παράδοξη διαδικασία που θύμιζε νούμερο τσίρκου.
Η πιο σημαντική επίπτωση - προς το παρόν - είναι,
ότι μετά τους Σοσιαλδημοκράτες, εισέρχεται σε βαθειά κρίση ηγεσίας και
πολιτικής το δεύτερο από τα παλιά μεγάλα κόμματα, το
Χριστιανοδημοκρατικό. Η διαρκής κρίση του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος
μεταβιβάζεται τώρα και στην Χριστιανοδημοκρατική Ένωση CDU/CSU. Η
Γερμανία διολισθαίνει σε όλο και πιο βαθειά πολιτική αβεβαιότητα· είναι
σε εποχή διακύβευσης και αλλαγών. Νέο διακύβευμα είναι εάν μετά την
ανακοίνωση της απόσυρσης της ηγέτιδας του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος
Annegret Kramp-Karrenbauer (η πολύ σύντομη θητεία της διαδόχου της
Άνγκελα Μέρκελ ήταν εξίσου ατυχής με της πρώην Προέδρου των
Σοσιαλδημοκρατών Andrea Nahles), θα δούμε διολισθήσεις της Κεντροδεξιάς
προς δεξιότερες κατευθύνσεις. Εάν αυτό συμβεί, το χαρακτηριστικό του
γνώρισμα θα είναι η αποποίηση κεντρικών σημείων της πολιτικής
κληρονομιάς της Μέρκελ· και πιθανώς θα έχει, εκτός των άλλων,
ευρωσκεπτικιστική ή και αντιευρωπαϊκή χροιά.
Γ. Ρ.
Όχι αδίκως, η μεταφορική χρήση στην πολιτική συζήτηση όρων που προέρχονται από
τη γλώσσα της ιατρικής, κουβαλά πίσω της την υποψία ότι ενθαρρύνει μιαν
απλοϊκή, αντιδραστική θέαση των πραγμάτων. Ωστόσο - ένας παραπάνω λόγος
τώρα είναι και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα με την επιδημία του κορωναϊού -
πολλοί τολμούν παρομοιώσεις αυτού του είδους. Ήδη από τον 19ο αιώνα,
γιατροί στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες - γνωστότεροι είναι ο Λουί Παστέρ (Louis Pasteur) και ο Ρόμπερτ Κοχ (Robert Koch) - είχαν
διαπιστώσει ότι η τεχνητή μόλυνση υγιών ανθρώπων με μικρότατες δόσεις
παθογόνων παραγόντων, ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό τους σύστημα σε
τέτοιο βαθμό ώστε δύο τινά μπορούν να συμβούν στη συνέχεια: Είτε δεν
μολύνονται καθόλου, είτε - στην δυσμενέστερη περίπτωση - περνούν την
νόσο με πολύ ήπιο τρόπο.
Τολμούν λοιπόν τώρα κάποιοι να παρομοιώσουν την κοινωνία της επανενωμένης Γερμανίας, και ιδίως των ομόσπονδων χωρών (Länder) που ανήκαν πριν στην Ανατολική Γερμανία (αλλά σε καμία περίπτωση μόνον αυτών), με οργανισμό που έχει προσβληθεί από ασθένεια, από τον παθογόνο παράγοντα του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Μέχρι στιγμής, οι τέτοιες μολύνσεις δεν ήταν θανατηφόρες, αλλά τα γεγονότα στην Ομόσπονδη Χώρα της Θουριγγίας προκαλούν ανησυχία.
Τολμούν λοιπόν τώρα κάποιοι να παρομοιώσουν την κοινωνία της επανενωμένης Γερμανίας, και ιδίως των ομόσπονδων χωρών (Länder) που ανήκαν πριν στην Ανατολική Γερμανία (αλλά σε καμία περίπτωση μόνον αυτών), με οργανισμό που έχει προσβληθεί από ασθένεια, από τον παθογόνο παράγοντα του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD). Μέχρι στιγμής, οι τέτοιες μολύνσεις δεν ήταν θανατηφόρες, αλλά τα γεγονότα στην Ομόσπονδη Χώρα της Θουριγγίας προκαλούν ανησυχία.
Άνω, ο Björn Höcke (AfD) συγχαίρει τον Thomas Kemmerich, πρωθυπουργό της Θουριγγίας, μόλις εκλεγμένο με ψήφους της Ακροδεξιάς και των 2 «αστικών» κομμάτων CDU και FDP. Κάτω, 1933: Ο Αδόλφος Χίτλερ αμέσως μετά την «εξουσιοδότησή» του από όλα τα «αστικά» κόμματα της Βαιμάρης, με τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Paul von Hintenburg |
Γιατί
πραγματικά, η εκλογή ως πρωθυπουργού του εντελώς άγνωστου πολιτικού
Κέμμεριχ (Kemmerich), μέλους του μικρότερου κόμματος των Ελεύθερων
Δημοκρατών η οποία κατέστη δυνατή μόνον χάρις στις ψήφους της AfD, ήταν
καταστροφή που ισοδυναμεί με κατάρρευση ενός πολιτικού φράγματος «αντιπλημμυρικής προστασίας»
[Ο
Thomas Kemmerich είναι μέλος του κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών -
FDP, του μικρότερου κόμματος της Θουριγγίας, το οποίο έλαβε στις εκλογές
5 % και εισήλθε στη Βουλή της χάρις σε 70 ψήφους. Ψηφίστηκε ως
πρωθυπουργός από τους 5 βουλευτές του κόμματός του, από τους 22
βουλευτές της ακροδεξιάς AfD και από την πλειοψηφία των 21
Χριστιανοδημοκρατών βουλευτών λαμβάνοντας έτσι συνολικά 45 ψήφους. Ο
πρώην πρωθυπουργός Μπόντο Ράμελο (Bodo Ramelow) του Κόμματος της
Αριστεράς Die Linke που αναδείχτηκε πρώτο στις εκλογές έλαβε τις 29
ψήφους του κόμματός του, τις 8 των Σοσιαλδημοκρατών, τις 5 των Πρασίνων
και 2 ψήφους Χριστανοδημοκρατών, ήτοι συνολικά 44. Οι ακροδεξιοί
πρότειναν δικό τους τρίτο υποψήφιο, στον οποίο όμως έδωσαν 0 ψήφους!
Έτσι πέτυχαν τον στόχο τους να γελοιοποιήσουν τις κοινοβουλευτικές
διαδικασίες και προσπάθησαν να διαπομπεύσουν τα δύο αστικά κόμματα CDU
και FDP, «σέρνοντας τα στην αρένα με χαλκά περασμένο στη μύτη» (Katrin
Göring-Eckardt).
Η διαδικασία προκάλεσε γιγαντιαίο πολιτικό σάλο στη Γερμανία, ο οποίος προς το παρόν έχει ως συνέχεια την άρον-άρον παραίτηση του νεοεκλεγμένου πρωθυπουργού της Θουριγγίας Κέμεριχ. Αλλά η μέγιστη «παράπλευρη επίπτωση» είναι η αναγγελία απόσυρσης από την ηγεσία του κυβερνώντος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, της ομοσπονδιακής Προέδρου του Άννεγκρετ Κραμπ-Καρρενμπάουερ, διαδόχου της Μέρκελ και σημερινής ομοσπονδιακής Υπουργού Άμυνας]
Η διαδικασία προκάλεσε γιγαντιαίο πολιτικό σάλο στη Γερμανία, ο οποίος προς το παρόν έχει ως συνέχεια την άρον-άρον παραίτηση του νεοεκλεγμένου πρωθυπουργού της Θουριγγίας Κέμεριχ. Αλλά η μέγιστη «παράπλευρη επίπτωση» είναι η αναγγελία απόσυρσης από την ηγεσία του κυβερνώντος Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος, της ομοσπονδιακής Προέδρου του Άννεγκρετ Κραμπ-Καρρενμπάουερ, διαδόχου της Μέρκελ και σημερινής ομοσπονδιακής Υπουργού Άμυνας]
Όπως
τονίζει ο ιστορικός Μίκαελ Βίλντ (Michael Wildt), τα γεγονότα στην
Ερφούρτη δεν μπορούν να εξομοιωθούν με την αρχή του τέλους της
μεσοπολεμικής Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Παρ' όλα αυτά, στους επόμενους
μήνες θα φανεί εάν θα ισχύσει και στην περίπτωση τούτη το μαρξικό ρητό:
Ότι τα ιστορικά γεγονότα συμβαίνουν δύο φορές, την πρώτη φορά ως
τραγωδία, τη δεύτερη φορά ως φάρσα.
[H βαθειά αμφισημία του «αστισμού» και οι αμφίθυμοι αστοί: Πολίτες ή «μπουρζουάδες»;]
Επιπλέον, αξίζει να υπενθυμίσουμε και μιαν άλλη ιδέα του Μαρξ: Τη βαθειά αμφισημία αυτού που θεωρείται «αστικό» (γερμ. «bürgerlich»): [Ιδίως στη γερμανική γλώσσα] «Bürger» μπορεί να σημαίνει αυτούς και αυτές που είναι πολιτικά ενεργά άτομα, που ενδιαφέρονται για δίκαιη και δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας τους και των κοινών τους υποθέσεων - δηλαδή «πολίτες», «Citoyens» - ή να σημαίνει όσους είναι πάνω απ' όλα ιδιοκτήτες και προπαντός ενδιαφέρονται να διασφαλίσουν και να προάγουν την περιουσία τους, τον πλούτο του - δηλαδή «Bourgeois», «μπουρζουάδες».
[H βαθειά αμφισημία του «αστισμού» και οι αμφίθυμοι αστοί: Πολίτες ή «μπουρζουάδες»;]
Επιπλέον, αξίζει να υπενθυμίσουμε και μιαν άλλη ιδέα του Μαρξ: Τη βαθειά αμφισημία αυτού που θεωρείται «αστικό» (γερμ. «bürgerlich»): [Ιδίως στη γερμανική γλώσσα] «Bürger» μπορεί να σημαίνει αυτούς και αυτές που είναι πολιτικά ενεργά άτομα, που ενδιαφέρονται για δίκαιη και δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας τους και των κοινών τους υποθέσεων - δηλαδή «πολίτες», «Citoyens» - ή να σημαίνει όσους είναι πάνω απ' όλα ιδιοκτήτες και προπαντός ενδιαφέρονται να διασφαλίσουν και να προάγουν την περιουσία τους, τον πλούτο του - δηλαδή «Bourgeois», «μπουρζουάδες».
Αυτό το κεφάλι του Ιανού με τα δυό πρόσωπα το επιδείκνυε ανέκαθεν και εξακολουθεί να το επιδεικνύει ο (πολιτικός) φιλελευθερισμός στη Γερμανία: Παραδείγματος χάρη, τα δύο παλιά «φιλελεύθερα» κόμματα της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης,
δηλαδή το εθνικο-φιλελεύθερο Γερμανικό Λαϊκό Κόμμα (DVP), αλλά και το
αρχικά «αριστερο-φιλελεύθερο» Γερμανικό Δημοκρατικό Κόμμα (DDP) - το
οποίο στράφηκε μετά προς τα δεξιά ως «Γερμανικό Κόμμα του Κράτους» («Deutsche Staatspartei» - DStP). [Μαζί με όλα τα άλλα κόμματα της τότε Βουλής, πλήν του Σοσιαλδημοκρατικού], παρέδωσαν τη δημοκρατία στον Χίτλερ ψηφίζοντας την τροποποίηση του Συντάγματος της Βαϊμάρης η οποία ονομάστηκε «Εξουσιοδοτικός Νόμος» («Ermächtigungsgesetz») του 1933. Ο μετά το 1949 πρώτος Πρόεδρος της μεταπολεμικής Ομοσπονδιακής Γερμανίας Τέοντορ Χόις (Theodor Heuss) ήταν τότε μέλος του DStP και βουλευτής του, ψήφισε και αυτός υπέρ όπως οι άλλοι συνάδελφοί του βουλευτές του κόμματος.
[Μόλυνση ή επιτυχής εμβολιασμός;]
Μάλλον υπερτιμούν τον πολιτικό της AfD Μπιέρν Χέκε όσοι τον παρομοιάζουν με τον «Μεφιστοφελή» του Γκαίτε, τη διαβολική φιγούρα στον «Φάουστ» που λέει για τον εαυτό της ότι είναι «μέρος εκείνης της δύναμης που πάντα θέλει το κακό και πάντοτε δημιουργεί το καλό» [Ο Björn Höcke προέρχεται από τη Δυτική Γερμανία, στα νιάτα του πέρασε για λίγο από το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και καιρό μετά την ένωση των δύο Γερμανιών το 1990 έγινε «φυτευτός» ηγέτης της AfD Θουριγγίας. Σήμερα είναι αρχηγός της πιο εξτρεμιστικής μερίδας της AfD, της λεγόμενης Πτέρυγας («Flügel») - τα γερμανικά δικαστήρια έχουν δώσει επίσημα το ελεύθερο στους πολίτες να τον αποκαλούν «ναζί»]
Η τελευταία πανγερμανική έρευνα ψήφου του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Infratest dimap για το κρατικό κανάλι ARD, λίγες μέρες τα γεγονότα στη Θουριγγία |
Μάλλον υπερτιμούν τον πολιτικό της AfD Μπιέρν Χέκε όσοι τον παρομοιάζουν με τον «Μεφιστοφελή» του Γκαίτε, τη διαβολική φιγούρα στον «Φάουστ» που λέει για τον εαυτό της ότι είναι «μέρος εκείνης της δύναμης που πάντα θέλει το κακό και πάντοτε δημιουργεί το καλό» [Ο Björn Höcke προέρχεται από τη Δυτική Γερμανία, στα νιάτα του πέρασε για λίγο από το Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα και καιρό μετά την ένωση των δύο Γερμανιών το 1990 έγινε «φυτευτός» ηγέτης της AfD Θουριγγίας. Σήμερα είναι αρχηγός της πιο εξτρεμιστικής μερίδας της AfD, της λεγόμενης Πτέρυγας («Flügel») - τα γερμανικά δικαστήρια έχουν δώσει επίσημα το ελεύθερο στους πολίτες να τον αποκαλούν «ναζί»]
Ωστόσο, η AfD της Θουριγγίας με όντως διαβολική πανουργία «διάβασε σαν ανοιχτό βιβλίο» τις κλίσεις και τις αδυναμίες των «αστικών»
κομμάτων CDU και FDP, εν πλήρει συνειδήσει προκάλεσε σ' αυτά θανάσιμη
ζημία χρησιμοποιώντας τα ως χρήσιμους ηλίθιους, και στη συνέχεια,
μπροστά στις κάμερες, τα διαπόμπευσε κολακεύοντάς τα με φανερή
χαιρεκακία. Όμως, με αυτόν τον τρόπο, η Θουριγγιανή ΑfD πρόσφερε χωρίς
να το θέλει μια πολύ καλή υπηρεσία στη δημοκρατία: Αποκάλυψε τις
αδυναμίες του Χριστιανοδημοκρατικού (CDU) και του Ελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (FDP). Έτσι λειτούργησε, στην περίπτωση αυτή, η «πανουργία του Λόγου», για να επικαλεστούμε τον Χέγκελ.
Άς
επιστρέψουμε όμως στη μεταφορική χρήση της ιατρικής γλώσσας για
πολιτικούς σκοπούς και στους εμβολιασμούς. Τα επιτυχή αποτελέσματα των εμβολιασμών προκύπτουν επειδή ο ελαφρώς μολυσμένος οργανισμός «μαθαίνει». Το ερώτημα τώρα είναι εάν έμαθαν και τι έμαθαν τα «αστικά» κόμματα CDU/CSU και FDP από τα γεγονότα της Ερφούρτης. Δηλαδή, εάν όχι απλά κατάλαβαν, αλλά και το έχουν χωνέψει, ότι με δεδομένη την γερμανική ιστορία και με δεδομενο το παρόν της Ευρώπης, το κόμμα της AfD, που είναι υπό τον έλεγχο φασιστών όπως ο Höcke και ο [επίσης
«φυτευτός» Δυτικογερμανός στην Ανατολική Ομόσπονδη Χώρα του
Βραδεμβούργου, στα νιάτα του Χριστιανοδημοκράτης, τώρα ακροδεξιός] Andreas Kalbitz, σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αποτελεί μέρος ενός στρατοπέδου των «αστικών» πολιτικών κομμάτων.
Μόνον μετά τις τοπικές εκλογές στη Βαυαρία και τις κοινοβουλευτικές εκλογές στην Ομόσπονδη Χώρα-πόλη του Αμβούργου που θα γίνουν σε λίγο καιρό, αλλά και μετά τις επόμενες εκλογές για την Ομοσπονδιακή Βουλή, θα ξέρουμε σαφώς εάν η εκλογή του Κέμμεριχ ήταν η αρχή μιας βαθμιαίας μόλυνσης μακράς διαρκείας ή ένας επιτυχής εμβολιασμός. Πιο συγκεκριμένα, μόνον τότε θα μάθουμε εάν έχει συμβεί, έστω και καθυστερημένα, μια πολιτική διαδικασία μάθησης που έπρεπε να είχε συντελεσθεί εδώ και πολύ καιρό.
Μόνον μετά τις τοπικές εκλογές στη Βαυαρία και τις κοινοβουλευτικές εκλογές στην Ομόσπονδη Χώρα-πόλη του Αμβούργου που θα γίνουν σε λίγο καιρό, αλλά και μετά τις επόμενες εκλογές για την Ομοσπονδιακή Βουλή, θα ξέρουμε σαφώς εάν η εκλογή του Κέμμεριχ ήταν η αρχή μιας βαθμιαίας μόλυνσης μακράς διαρκείας ή ένας επιτυχής εμβολιασμός. Πιο συγκεκριμένα, μόνον τότε θα μάθουμε εάν έχει συμβεί, έστω και καθυστερημένα, μια πολιτική διαδικασία μάθησης που έπρεπε να είχε συντελεσθεί εδώ και πολύ καιρό.
Ο
Micha Brumlik (1947), Ελβετός ομότιμος καθηγητής της παιδαγωγικής του
Πανεπιστημίου Γκαίτε στη Φρανκφούρτη, κατάγεται από οικογένεια Εβραίων
προσφύγων στην Ελβετία στην περίοδο του Ναζισμού. Δίδαξε επίσης στα
πανεπιστήμια του Γκέτινγκεν, του Μάιντς, της Χαιδελβέργης και του
Αμβούργου. Ως εκλεγμένος με το κόμμα των Πρασίνων ασχολήθηκε με την
τοπική αυτοδιοίκηση στη Φρανκφούρτη, διετέλεσε πρόεδρος της Κοινότητας
Έρευνας Χριστιανών και Εβραίων της Γερμανικής Ευαγγελικής Εκκλησίας και
διετέλεσε μέλος του Σοσιαλιστικού Γραφείου. Σήμερα είναι συνεκδότης των
περιοδικών Blätter für deutsche und internationale Politik και Babylon.
Μεταξύ των πολλών βιβλίων του στα πεδία της Παιδαγωγικής, της Ιστορίας,
της Ηθικής, της Κοινωνιολογίας, της Θρησκειολογίας και της διεθνούς
Πολιτικής, είναι:
Die Gewalt des einen Gottes. Die Monotheismusdebatte (2014), Kindliche Sexualität (2012), Kritik des Zionismus (2007), Vom Missbrauch der Disziplin (2007), Sigmund Freud. Der Denker des 20. Jahrhunderts (2006), Aus Katastrophen lernen? Grundlagen zeitgeschichtlicher Bildung in menschenrechtlicher Absicht (2004), Advokatorische Ethik. Zur Legitimation pädagogischer Eingriffe (2004), Bildung und Glück. Versuch einer Theorie der Tugenden (2002), Gerechtigkeit zwischen den Generationen (1997), Die Gnostiker. Der Traum von der Selbsterlösung des Menschen (1992, 2004), Weltrisiko Naher Osten – Moralische und politische Perspektiven in einem Konflikt ohne Ende (1991).
Στα Ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο του Οι Γνωστικοί - Το όνειρο της αυτολύτρωσης του ανθρώπου, Νήσος, 2006
Στα Ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο του Οι Γνωστικοί - Το όνειρο της αυτολύτρωσης του ανθρώπου, Νήσος, 2006
Micha Brumlik: Νέα Δεξιά, παλιοί στοχαστές, εκκρεμότητες της Αριστεράς
Δ. Χαραλάμπης: Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η εποχή μας - Η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους οδηγεί σε συρρίκνωση της Δημοκρατίας
Δ. Χαραλάμπης: Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης και η εποχή μας - Η συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους οδηγεί σε συρρίκνωση της Δημοκρατίας
Jan-Werner Müller: H νέα Δεξιά στη Γερμανία και οι διανοούμενοί της
Γερμανία: Διχασμός στο «κέντρο» της κοινωνίας, κατάρρευση CDU/CSU και SPD, μάχη Πρασίνων και Aκροδεξιάς για το κενό πολιτικό έδαφος
Wolfgang Münchau: «Το κέντρο δεν αντέχει» - στη Γερμανία και στην ΕΕ
Robert Habeck: Βήμα-βήμα και άλμα - Η καρδιά της δημοκρατίας χρειάζεται αίμα και οξυγόνο
Πολυμορφία της κρίσης στην «Παλιά» Ευρώπη: Γερμανία, κοινωνικό και ιδεολογικό αδιέξοδο, υποθήκευση του μέλλοντος
Άρθρα του Micha Brumlik στο περιοδικό Blätter für deutsche und internationale Politik
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου