Μυστικά και ψέματα για το διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας και τις υψηλές τιμές

 

Υπηρεσιακοί και κυβερνητικοί παράγοντες, εκτιμώντας ότι δεν τους περιμένουν στη γωνία «μαρτυριάρηδες», ισχυρίστηκαν πολλές φορές ότι οι ιδιαίτερα υψηλές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα και στην όλη Νοτιοανατολική Ευρώπη οφείλονται κυρίως - ή εν μέρει - στις ανάγκες της εμπόλεμης Ουκρανίας για εισαγωγές ρεύματος. Και πράγματι, πολλοί στην αντιπολίτευση έκαναν τους Κινέζους και έδειξαν να καταπίνουν αμάσητο τον ισχυρισμό. Το βιολί το συνέχισαν τα μηρυκαστικά στα Μέσα  Ενημέρωσης.*

Ποιά είναι η πραγματικότητα; Η διαδραστική εφαρμογή Energy Charts του ονομαστού Iνστιτούτου Fraunhofer für Solare Energiesysteme ISE στο Freiburg της Γερμανίας, μας παρουσιάζει τις εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας όλων των χωρών της Ευρώπης και τις χώρες - προμηθευτές/αποδέκτες για κάθε χώρα ανά έτος, εξάμηνο, τρίμηνο και μήνα. Και τι προκύπτει για τους 11 μήνες του 2024;

Το διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας είναι ελάχιστο μερίδιο του συνολικού διασυνοριακού εμπορίου μεταξύ των χωρών της Νοτιοανατολικής και Ανατολικής Ευρώπης. Η Ουκρανία έχει εισαγάγει από άλλες χώρες συνολικά 4 Τεραβατώρες (TWh), έχοντας επίσης εξαγάγει 357 Γιγαβατώρες (GWh). Π.χ. η Ουγγαρία ως όμορος προμηθευτής έχει εξάγει προς την Ουκρανία 1,56 ΤWh (ενώ έχει κάνει και εισαγωγές 83 GWh), ενώ οι εξαγωγές της Ουγγαρίας προς την Ρουμανία, την Κροατία και την Σερβία είναι αντίστοιχα 5,25, 3,07 και 2,56 TWh. Αντίστοιχα, οι άλλες 3 χώρες άμεσης εξαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας προς την όμορη Ουκρανία, δηλαδή η Ρουμανία, η Σλοβακία, η Πολωνία και η Μολδαβία, έχουν εξαγάγει αντίστοιχα 753, 935, 552 και 229 GWh (συνολικά 2,47 TWh). Αυτό, τη στιγμή που οι συνολιές εξαγωγές των 4 χωρών είναι 10,7, 11,70, 10,30 ΤWh και 398 GWh αντίστοιχα. Σύνολο εξαγωγών 33,1 TWh, άρα οι εξαγωγές τους 2,47 TWh προς την Ουκρανία αντιπροσωπεύουν περίπου το 7,5 % του συνόλου εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας.

Στο ίδιο χροντικό διάστημα η Ελλάδα εξήγαγε 7,40 TWh και εισήγαγε 8,0 TWh. Το άμεσο εμπόριο έγινε με τις όμορες χώρες Τουρκία, Βουλγαρία, Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία, καθώς και με την διασυνδεδεμένη Ιταλία. Προφανώς καμία από αυτές δεν εξάγει ηλεκτρική ενέργεια δευτερογενώς προς την Ουκρανία, με μοναδική πιθανή εξαίρεση την Βουλγαρία, η οποία έχει αγοραπωλησίες σημαντικές με την Ρουμανία, ωστόσο πολύ ισορροπημένες. 

Από την άλλη πλευρά, ο μεγαλύτερος απευθείας εισαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας από την Ελλάδα (2,83 TWh έναντι 1,04 TWh εξαγωγών) είναι η Ιταλία, χώρα με ιδιαίτερα αρνητικό ισοζύγιο συνολικών διασυνορικών μεταβιβάσεων: Ενώ εξήγαγε συνολικά προς άλλες χώρες μόνον 5,40 ΤWh ηλεκτρικής ενέργειας, εισήγαγε 53,4  TWh. Κυρίως εισάγει από το έντονα «πυρηνικό» ηλεκτρικό ενεργειακό μείγμα της όμορης Γαλλίας και από την Ελβετία (34,1 % πυρηνικά αλλά 54,6 % υδροηλεκτρικά). Εισήγαγε επίσης από το μικρό αλλά πλούσιο σε υδροηλεκτρικά (52 %) Μαυροβούνιο, την ακόμη πιο πλούσια σε υδροηλεκτρικά (59 %) Αυστρία και την μικρή Σλοβενία (32,4 % υδροηλεκτρικά). Καθεμιά από τις 3 αυτές χώρες προμήθευσε στην Ιταλία ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας ίσες περίπου με τις εισαγωγές της από την Ελλάδα.

Είναι πολύ χαρακτηριστικό ότι κατά τον μήνα πολύ υψηλής ζήτησης λόγω καύσωνα Αύγουστο 2024, η Ελλάδα είχε σχετικά ισορροπημένη σχέση εισαγωγών και εξαγωγών (664 έναντι 827 GWh). Οι netto εισαγωγές της Ελλάδας προέρχονταν από την Βουλγαρία (-227 GWh), την Β. Μακεδονία (-89 GWh, με 23,16 % υδροηλεκτρικά), την Τουρκία (-27 GWh). Την ίδια περίοδο η Ελλάδα εξήγαγε netto στην Ιταλία (+120 GWh) και στην Αλβανία (+60 GWh ηλεκτρικής ενέργειας - η χώρα λαμβάνει ηλεκτρική ενέργαια σχεδόν αποκλειστικά από τα υδροηλεκτρικά της, αλλά λόγω ανομβρίας είχε σοβαρόττατο πρόβλημα).

Η Ιταλία έχει χονδρικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σταθερά δυσανάλογες με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, υψηλότερες από την Ελλάδα. «Διψά» για εισαγόμενη ηλεκτρική ενέργεια γιατί προς το παρόν αδυνατεί να δημιουργήσει η ίδια μείγμα σε υποφερτές τιμές. Αδυνατεί επειδή καθυστερεί πάρα πολύ στην ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικών και φωτοβολταϊκών), σε αντίθεση με άλλες μεσογειακές χώρες όπως η Ισπανία, ακόμη και η Ελλάδα. Επιπλέον δεν έχει διασύνδεση με την εξαιρετικά πλεονασματική Ισπανία η οποία έχει αναπτύξει πολύ τις ανανεώσιμες πηγές ηλεκτρικής ενέργειας. Η ισχυρή ζήτηση της Ιταλίας, χώρας με μεγάλο πληθυσμό και σημαντική βιομηχανία, και η αναγκαστική καταφυγή της σε εισαγωγές πολύ μεγάλων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας, επηρεάζει πολύ ανοδικά τις τιμές σε όλες τις όμορες και διασυνδεδεμένες χώρες. 

Γενικά, παράγοντες πολύ σημαντικοί που ανεβάζουν τις τιμές στις χώρες της ανατολικής Μεσογείου και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης  είναι τρείς

- Η μη διασύνδεση τους με τα δίκτυα των χωρών της Βόρειας Ευρώπης και της Ιβηρικής (πλούσια σε φτηνό ρεύμα από ανανεώσιμες πηγές)

- Οι πολύ μικρές χωρητικότητες των δικών τους διασυνοριακών δικτύων.

- Βασική αιτία είναι το χαμηλό επίπεδο ανάπτυξης των φτηνών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (αιολικών, φωτοβολταϊκών αλλά και υδροηλεκτρικών) στις περισσότερες από αυτές τις χώρες. Εξαιρέσεις με ικανοποιητική ανάπτυξη είναι Ελλάδα και στο ίδιο ή καλύτερο επίπεδο οι μικρές χώρες Σλοβενία, Κροατία, Μαυροβούνιο, οι οποίες όμως είναι πλούσιες και σε υδροηλεκτρικά. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις καθυστέρησης είναι η Ουγγαρία και η Τσεχία, οι οποίες έχουν τα χαμηλότερα στην Ευρώπη ποσοστά διείσδυσης ανανεώσιμων στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα τους (18,4 % και 19,9 % αντίστοιχα) με μόνη χειρότερη την Μολδαβία.

 

Μέσες τιμές στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας για το 2024

Ενδεικτικά, για το έτος 2024 η μέση χονδρική τιμή αγοράς επόμενης ημέρας διαμορφώνεται μέχρι σήμερα (2.12.2024) ως εξής:

Στα διαμερίσματα της Ιταλίας οι μέσες τιμές για το 2024 είναι οι υψηλότερες στην Ευρώπη και κυμαίνονται από 103,81 έως 110,86 ευρώ ανά MWh. Μάλιστα για τον μήνα πολύ υψηλής ζήτησης Αύγουστο 2024, οι μέσες τιμές στα πιο πολλά διαμερίσματα της Ιταλίας ξεπερνούσαν τα 130 ευρώ ανά MWh

Στο νοτιοβαλκανικό κύκλωμα Ελλάδα-Β.Μακεδονία-Σερβία-Βουλγαρία, οι μέσες τιμές για όλο το 2024 κυμάνθηκαν από 98,37 (Ελλάδα) έως 99,35 (Βουλγαρία, με πολύ «πυρηνικό ρεύμα» στο μείγμα) και 100,35 (Ρουμανία).

Η Ουκρανία στα 99,00 ευρώ ανά MWh, το Ηνωμένο Βασίλειο γύρω στα 84 ευρώ ανά MWh

Ουγγαρία 97,17, Πολωνία (με πολύ «λιγνιτικό ρεύμα» στο μείγμα) 95,34, Κροατία 91,20, Σλοβακία 88,44, οι 3 Βαλτικές χώρες γύρω στα 87 ευρώ ανά MWh

Ο κεντροευρωπαϊκός πυρήνας Αυστρίας, Ελβετίας, Γερμανίας, Ολλανδίας, Δανίας, Βελγίου από 67 έως 77 περίπου, η Γαλλία και οι 2 χώρες της Ιβηρικής από 55 έως 59 περίπου, με χαμηλότερες τιμές στις Σκανδιναβικές χώρες Νορβηγία, Σουηδία και Φινλανδία, κάτω από 50 ευρώ ανά MWh.

Οι δύσκολες βραδυνές ώρες καύσωνα και νηνεμίας τον Αύγουστο του 2024

Τις πρώτες νυχτερινές ώρες των πολλών ημερών καύσωνα και νηνεμίας στην Κεντρο-Ανατολική και ηπειρωτική Νοτιοανατολική Ευρώπη (Αύγουστος 2024), σταματούσε η παροχή από τα φωτοβολταϊκά, κορυφώνονταν η ζήτηση για κλιματισμό. Στην Ελλάδα η μηνιαία ζήτηση τον Ιούλιο και Αύγουστο ανήλθε αντίστοιχα σε 5,63 και 5,05 TWh έναντι 3,71 τον Οκτώβριο και  4,18 τον Ιανουάριο. Τις ώρες εκείνες οι χονδρικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας σε όλη αυτή τη ζώνη ανέβαιναν σε τερατώδη ύψη, με τιμές βάσης πολύ πάνω από 200 ευρώ ανά MWh. Ενδεικτικά, στην Ουγγαρία στις 29.8.2024 (ημέρα ακραίου καύσωνα) η ωριαία δημοπρασία την τοπική ώρα 8 μ.μ. διαμόρφωσε ωριαία τιμή 736,22 ευρώ ανά MWh παρά τις μεγάλες εισροές ενέργειας από την Κεντροευρωπαική «Μέκκα» των υδροηλεκτρικών Αυστρία και την εντελώς «πυρηνοκίνητη» (61 %) Σλοβακία! Την ίδια ημέρα 29.8.2024 η ημερήσια τιμή βάσης στην Ελλάδα διαμορφώθηκε στα 194,94 ευρώ ανά MWh με μέγιστη ωριαία τιμή γύρω στα 750 ευρώ ανά MWh, προφανώς τις πρώτες βραδυνές ώρες.

Στην Ιταλία (ζήτηση 26,57 TWh τον Αύγουστο) οι ημερήσιες τιμές βάσης εκείνες τις βραδυνές ώρες ξεπερνούσαν τα 250 ευρώ ανά MWh στην Κεντρική και Νότια Ιταλία. Τις ίδιες ώρες, στο πλούσιο σε ανανεώσιμη ενέργεια τμήμα της Κεντρικής Ευρώπης (Γερμανία, Αυστρία), στις 2 χώρες της Ιβηρικής και στις 3 της Βαλτικής διαμορφώνονταν στις δημοπρασίες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας πολύ κάτω από 100 ευρώ ανά MWh, στις δε Σκανδιναβικές κάτω από 50.

Συμπεράσματα:

1. Τα μεγέθη δείχνουν ότι η ανάγκη της Ουκρανίας για εισαγωγές ρεύματος είναι παράγοντας ο οποίος, κατά πάσα πιθανότητα, επηρεάζει ελάχιστα την ανισορροπία των τιμών.

2.  Προς το παρόν, το Νο 1 hot spot των χονδρικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας είναι η Ιταλία για του λόγους που προαναφέραμε (πάρα πολύ μεγάλη ζήτηση, πολύ χαμηλό ποσοστό εγχώριας προσφοράς ηλεκτρικής ενέργειας σε υποφερτές τιμές).

3. Το ευρύτερο υπο-κύκλωμα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας των χωρών της Νοτιοανατολικής, Ανατολικής και Ανατολικο-Κεντρικής Ευρώπης (δεν περιλαμβάνει την Ουκρανία και τις Βαλτικές χώρες) έχει εξελιχθεί σε ένα δεύτερο hot spot χονδρικών τιμών όχι μόνον λόγω χαμηλού επιπέδου διασυνδέσεων, αλλά κυρίως λόγω της χαμηλής διείσδυσης των ανανεώσιμων στις πιο πολλές από αυτές τις χώρες.

Αυτό, πέραν των άλλων, διαψεύδει και το επιχείρημα του πυρηνικού lobby ότι τα πυρηνικά εργοστάσια μπορούν να εξασφαλίσουν ηλεκτρική ενέργεια σε υποφερτές τιμές, ανταγωνιστικές των ανανεώσιμων. Η Ουγγαρία έχει 4 πυρηνικούς αντιδραστήρες οι οποίοι της παρέχουν το 44 - 50 % του εγχώριου μείγματος ηλεκτρικής ενέργειας, η Βουλγαρία 2 (κατά μέσο όρο 33 %, αλλά το 2024 πάνω από 40 %), η Ρουμανία 2 (15 - 20 %), η Σλοβακία 2 (κατά μέσο όρο 52 -58 %, αλλά ανήλθε στο 61,90 % το 2024). Όμως οι χονδρικές τιμές ηλεκτρικής ενέργειας στις χώρες αυτές είναι από τις υψηλότερες στην Ευρώπη. Μάλιστα της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας είναι υψηλότερες από της Ελλάδας, ενώ η Ουγγαρία και η Σλοβακία με τα ακραία «πυρηνικά» μείγματα είναι ασύγκριτα πιο ακριβές από την ακραία «υδροηλεκτρική», συμπληρωματικά «αιολική», αλλά με ελάχιστο αέριο και καθόλου άνθρακα Αυστρία.

Ανάλογα ισχύουν και για το επιχείρημα ότι η χρήση λιγνίτη και λιθάνθρακα ως πρωτογενή πηγή για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας είναι λύση οικονομική. Π.χ. η Πολωνία, με 61 % ρεύμα από εγχώριο λιγνίτη και λιθάνθρακα στο ενεργειακό της μείγμα για όλο το 2024, 13,67 % από αιολικά, 7,25 % από φωτοβολταϊκά, 8,74 % από φυσικό αέριο. 1,5 % υδροηλεκτρικά, καταλήγει σε τιμές παρόμοιες με της Ελλάδας (9,6 % εγχώριος λιγνίτης, 22 % αιολικά, 19 % φωτοβολταϊκά, 31,6 % φυσικό αέριο, 7,84 % υδροηλεκτρικά). Αλλά οι χονδρικές τιμές στην Πολωνία είναι 25 % ακριβότερες από τη Γερμανία, στην οποία το 26,75 % του ενεργειακού μείγματος παράγεται από εγχώριο λιγνίτη, το 27,1 % από αιολικά, το 12,09 % απο φωτοβολταϊκά, το 9,1 % από βιοκαύσιμα και μόνον το 15,35 % από φυσικό αέριο.

Χωροθέτηση αιολικών (© ΡΑΕ Geoportal)

Γεωγραφική κατανομή των θερινών ετησίων ανέμων (μελτέμι) στον ελλαδικό χώρο © Sailing Heaven

Χωροθέτηση αιολικών και απουσία ενεργειακού χωροταξικού σχεδιασμού στην Ελλάδα

Οι πολλές ημέρες καύσωνα και άπνοιας τον Ιούλιο, Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2024 ανέδειξαν και μια επιπλέον προβληματική παράμετρο του σχεδιασμού για ενεργειακή μετάβαση στην Ελλάδα.

Συγκριτικά με την λοιπή Νότια Βαλκανική, τις πιο πολλές χώρες της Ανατολικο-Κεντρικής Ευρώπης αλλά και την Ιταλία, η Ελλάδα εκμεταλλεύεται ήδη πολύ καλύτερα το σημαντικό ηλιακό και αιολικό δυναμικό της. Ωστόσο η μέχρι τώρα χωροθέτηση των αιολικών συστημάτων είναι δεν είναι επαρκώς συμβατή με την κατανομή του αιολικού δυναμικού στον όλο ελλαδικό χώρο και άρα (εκτός από άλλα προβλήματα) καταλήγει σε πολύ μειωμένη αποτελεσματικότητα. Αντίθετα με τη διεθνή καλή πρακτική (π.χ. στις 2 χώρες της Ιβηρικής και στις χώρες περί την Βόρεια Θάλασσα) έχουν εγκατασταθεί πολλά συστήματα ανεμογεννητριών σε ορεινές και ημιορεινές περιοχές της ελληνικής ενδοχώρας αλλά σχετικά λιγότερα στις παράκτιες ηπειρωτικές και νησιωτικές ζώνες, με μοναδική εξαίρεση την Νότια Εύβοια. Όμως στις περιόδους θερινού καύσωνα, τα μελτέμια συνεχίζουν να πνέουν ισχυρά μέρα και νύχτα στις νησιωτικές και παράκτιες περιοχές, ιδίως του Αιγαίου, ενώ στην ενδοχώρα, ακόμη και στις πολύ ορεινές περιοχές, συχνά επικρατεί άπνοια, ιδίως μετά τη δύση του ηλίου.

Είναι προφανές ότι όταν απουσιάζει ο ενεργειακός χωροταξικός σχεδιασμός, τότε αντ΄ αυτού χωροθετούν αποκλειστικά και μόνον οι αποσπασματικές και βραχυπρόθεσμες προτιμήσεις των μεμονωμένων επενδυτών με κριτήριο την ελάχιστη αρχική δαπάνη, σε συνδυασμό βέβαια με το περιβόητο πολιτικό κόστος: Γιατί «τα βουνά δεν έχουν αξία, η χρήση της γης τους δεν κοστίζει, ενώ το Αιγαίο είναι ακριβό τοπίο, προορισμένο μόνον για τουρισμό και real estate, άρα όχι ανεμογεννήτριες στο Αιγαίο». Αυτό καταλήγει εν τέλει σε τεχνολογικό και οικονομικό ανορθολογισμό.

 

Γιώργος Β. Ριτζούλης 

 

Κύρια πηγή για την τεκμηρίωση είναι ο όλος ιστοχώρος Energy Charts του Iνστιτούτου Fraunhofer für Solare Energiesysteme ISE. Επίσης δεδομένα κατά χώρα λήφθηκαν (1) από την δεξαμενή σκέψης EMBER της Βρετανικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Sandbag Climate Campaign CIC, (2) την EnExGroup του Ομίλου Ελληνικού Χρηματιστηρίου Ενέργειας, (3) την  Hungarian Power Exchange Company HUPX Ltd καθώς επίσης από την ελληνική ΡAE και τον αντίστοιχο οργανισμό της Πολωνίας

Λογικό αντιπαράδειγμα για τη χωροθέτηση αιολικών συστημάτων: Γερμανία αριστερά το αιολικό δυναμικό της (© Blankenhorn, B. Resch, Determination of Suitable Areas...), δεξιά η χωροθέτηση των αιολικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής 2016 (© European Environment Agency - EEA)

* Η παραπληροφόρηση η σχετική με ζητήματα ενεργειακής μετάβασης δεν είναι αποκλειστικό ελληνικό φαινόμενο

Συμβαίνει παντού, γιατί παντού υπάρχουν ισχυρότατες οικονομικές δυνάμεις και πολιτικοί τους «ακόλουθοι» και όλοι μαζί προσπαθούν να παρατείνουν όσο γίνεται το παλιό ενεργειακό καθεστώς. Λόγου χάρη, εντελώς πρόσφατα στη Γερμανία, το διαρκώς ριζοσπαστικοποιούμενο «φιλελευθερο-συντηρητικό» περιοδικό Cicero και η Bild, η πιο εθνικολαϊκίστικη εφημερίδα του συγκροτήματος Axel Spinger SE (στο οποίο ανήκει και το Politico), υποστήριξαν ότι ο υπουργός Οικονομίας και αντικαγκελάριος Ρόμπερτ Χάμπεκ έστειλε το 2022 μια επιστολή στη Γαλλίδα ομόλογη του υπουργό Agnès Pannier-Runacher, με την οποία, δήθεν, «ζητιάνευε» ηλεκτρική ενέργεια από την Γαλλική πυρηνική βιομηχανία. 

«Μου είχες πει ότι στόχοι της γαλλικής κυβέρνησης είναι να έχει στο δίκτυο ισχύ 40 Γιγαβάτ (GW) ηλεκτρικής ενέργειας από πυρηνικά εργοστάσια την 1η Νοεμβρίου 2022 και 50 GW την 1η Ιανουαρίου 2023. Μπορείς να μου επιβεβαιώσεις ότι το θυμάμαι σωστά;» της έγραφε

Το αντίθετο της «ζητιανιάς» ισχύει: Ο Habeck ρωτούσε την Γαλλίδα ομόλογό του για να διευκρινιστεί τι ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας χρειαζόταν εκείνη την περίοδο η Γαλλία να εισαγάγει από τη Γερμανία, εξαιτίας τεχνικών προβλημάτων σε  γαλλικούς πυρηνικούς σταθμούς. Κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου, η Γερμανία εξήγαγε πράγματι στη Γαλλία πολύ μεγάλη ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, όπως επιβεβαίωσε ο Bruno Burger, ενεργειακός εμπειρογνώμονας του Iνστιτούτου Fraunhofer.
Αυτό δεν εμπόδισε τον Jens Spahn (εξέχοντα πολιτικό του CDU και πρώην Υπουργό Υγείας), στις 27.11.2024 να δημοσιεύσει στο X - πρώην Twitter, επικαλούμενος την εφημερίδα Bild:

«Ζητιανεύει πυρηνικό ηλεκτρικό ρεύμα από τη Γαλλία. Αλλά έκλεισε πυρηνικούς σταθμούς στη Γερμανία. Η πολιτική για την πράσινη ενέργεια είναι γεμάτη αντιφάσεις και έχει προκαλέσει μόνιμη ζημιά στην οικονομία μας!».

Αυτό είναι προφανώς διπλό λάθος, γράφει ο Christian Stöcker στο Spiegel («Wenn Lügen zur Norm wird, stirbt die Demokratie» - «Όταν το ψέμα γίνεται κανόνας, η δημοκρατία πεθαίνει»): 

«Πρώτον, επρόκειτο για το αντίθετο μιας «επαιτείας». Και δεύτερον, το κλείσιμο των πυρηνικών σταθμών στη Γερμανία αποφασίστηκε το 2011 από μια κυβέρνηση της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης CDU/CSU και των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), και όχι από μια Πράσινη κυβέρνηση. Ανάμεσα στους βουλευτές που είχαν υπερψηφίσει εκείνη την απόφαση ήταν και ο νεαρός τότε βουλευτής Jens Spahn».

Στον ιστότοπο Merkur.de το άρθρο της Amy Walker ξεκαθαρίζει αυτή την ελληνικού τύπου παραπολιτική ψευδολογία:

Όπως φαίνεται στα  Energy Charts für Europa του Iνστιτούτου Fraunhofer, η Γερμανία εξήγαγε στη Γαλλία το 2022 σταθερά περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από όση της εξήγαγε συνήθως. Τον Νοέμβριο του 2022 εξήγαγε 1,48 τεραβατώρες (TWh), τον Δεκέμβριο 2,02, τον Ιανουάριο του 2023 1,66, τον Φεβρουάριο του 2023 1,12 και τον Μάρτιο 1,42 TWh.
Αυτό άλλαξε μετά την απενεργοποίηση των τελευταίων πυρηνικών σταθμών στη Γερμανία και η Γαλλία άρχισε να παρέχει όντως περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια στη Γερμανία. Ωστόσο, συνολικά το 2023, οι εισαγωγές και οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών ήταν περίπου ισορροπημένες: Η Γερμανία εξήγαγε 8,92 TWh στη Γαλλία και εισήγαγε 9,34 TWh από τη γειτονική χώρα.
Όμως η Γερμανία εισήγαγε πολύ περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από τη Δανία, όπου το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μέσα στο συνολικό μείγμα είναι ιδιαίτερα υψηλό [58 % αιολικά, 20,6 % βιοκαύσιμα, 9,3 % φωτοβολταικά]. Το 2023, οι Δανοί εξήγαγαν στη Γερμανία πάνω από 15 TWh ηλεκτρικής ενέργειας και εισήγαγαν από τη Γερμανία 4,81. Επίσης πολλή ηλεκτρική ενέργεια (7,86 έναντι 5,92 εξαγωγής) εισήχθη από την Ολλανδία, όπου η πυρηνική ενέργεια αντιπροσωπεύει μόνον το 3 % της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Η Νορβηγία, όπου παράγεται πολλή ηλεκτρική ενέργεια από τα υδροηλεκτρικά [88 % του μείγματος, 9,7 % αιολικά] εξήγαγε στη Γερμανία το 2023 6,54 TWh έναντι 1,99 εισαγωγών. Συνολικά, το 83% της εισαγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας στη Γερμανία προερχόταν από τις Σκανδιναβικές χώρες.

Σύμφωνα πάντα με το ίδιο άρθρο στο Merkur.de, το Γερμανικό Οικονομικό Ινστιτούτο (IW) στην Κολωνία ασχολήθηκε επίσης με το θέμα το καλοκαίρι. «Το πλεόνασμα εισαγωγών δεν είναι ένδειξη ότι το σύνολο των γερμανικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής δεν επαρκεί πλέον για να καλύψει τις δικές του ανάγκες. Εκτός από το αυξανόμενο μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όχι μόνο υπάρχοντες σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής που λειτουργούν με καύση λιγνίτη αλλά και επαρκής δυναμικότητα σταθμών φυσικού αερίου ήταν πέρυσι διαθέσιμες, ακόμη και σε περιόδους που έγιναν πολλές εισαγωγές», εξηγεί το IW τον Ιούνιο του 2024.
«Η ηλεκτρική ενέργεια εισάγεται σε περιόδους στις οποίες η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στις γειτονικές χώρες είναι χαμηλότερη και οι διασυνοριακές γραμμές μεταφοράς έχουν αρκετή ελεύθερη χωρητικότητα για να τη μεταφέρουν στη Γερμανία. Όταν διατίθεται φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια σε γειτονικές χώρες, με τις εισαγωγές μειώνεται προσωρινά η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας στο χρηματιστήριο ενέργειας». Όπως εξηγεί το IW, επισημαίνεται στο Merkur.de, η ηλεκτρική ενέργεια που εισήγαγε η Γερμανία ήταν κυρίως πράσινης προέλευσης (ηλιακή, υδροηλεκτρική και αιολική), εκτός των άλλων και επειδή αυτή είναι ιδιαίτερα φθηνή. Το 73 % της εισαχθείσας ηλεκτρικής ενέργειας το 2023 προήλθε από αυτές τις πηγές.
«Οι αυξημένες εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας επομένως δεν προκαλούν ανησυχία. Αντίθετα, θα πρέπει να χαιρετίσουμε τη φθηνή παροχή ηλεκτρικής ενέργειας από άλλες ευρωπαϊκές χώρες - εταίρους και να επεκτείνουμε περαιτέρω τις απαραίτητες χωρητικότητες των γραμμών μεταφοράς», καταλήγει το IW.
Παρά την απενεργοποίηση όλων των πυρηνικών σταθμών, η Γερμανία είναι σε θέση να καλύψει επαρκώς τις δικές της ανάγκες σε ηλεκτρική ενέργεια, καταλήγει η αρθρογράφος στο Merkur.de. Η διασυνοριακή εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών είναι απλώς ένας τρόπος για να μειωθεί η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη και να διασφαλιστεί ότι το μείγμα ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται όσο το δυνατόν περισσότερο από πράσινες πηγές. Έτσι, εάν ο άνεμος δεν φυσάει στη Γερμανία, αλλά στη Νορβηγία, τότε το διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικού ρεύματος προσφέρει μια ευκαιρία να συνεχίσουμε να προμηθευόμαστε φθηνή αιολική ενέργεια πριν χρησιμοποιηθούν σταθμοί παραγωγής ενέργειας από καύση λιγνίτη και φυσικού αερίου.